Oba wskazane w tytule mechanizmy wsparcia kredytobiorców wprowadzono jeszcze w 2022 roku. Początkowo miały one obowiązywać jedynie do końca 2023 roku. Obecny rząd zdecydował się jednakże na przedłużenie ich stosowania także na 2024 rok, przy jednoczesnej zmianie warunków, od których spełnienia uzależniona została możliwość skorzystania z tychże form wsparcia.
- Wakacje kredytowe
Mechanizm ten umożliwia zawieszenie spłaty niektórych rat kredytu hipotecznego w danym roku kalendarzowym, z jednoczesnym wydłużeniem okresu kredytowania o ilość miesięcy, w których zawieszono spłatę. W 2024 roku możliwe to będzie w następujących okresach:
- maj – czerwiec 2024 roku,
- po jednym, wybranym przez kredytobiorcę miesiącu w III i IV kwartale 2024 roku.
Z wakacji kredytowych będą mogli skorzystać kredytobiorcy kredytów hipotecznych udzielonych w złotych, którzy jednocześnie spełnią następujące warunki:
- kredyt został zaciągnięty na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy w wysokości nie większej niż 1,2 mln zł,
- wskaźnik RdD (wysokość raty do wysokości dochodu) przekracza 30% albo kredytobiorca ma na utrzymaniu co najmniej troje dzieci (do 18 roku życia lub do 25 roku życia, gdy kontynuują naukę lub dzieci niepełnosprawnych, bez względu na wiek),
- umowę kredytową zawarto przed dniem 01 lipca 2022 roku, a jej spłata przypada na co najmniej 6 miesięcy od tej daty.
Wnioski o udzielenie wakacji kredytowych kredytobiorcy będą mogli składać od 01 maja 2024 roku w banku, który udzielił im kredytu. Banki zostały zobligowane do potwierdzenia przyjęcia wniosku w terminie 21 dni od jego złożenia. Data potwierdzenia nie wpływa jednak na możliwość korzystania z tego wsparcia. Wakacje kredytowe są bowiem mechanizmem ustawowym, skorzystanie z nich nie wymaga dodatkowej decyzji banku, a jedynie spełnienia ww. kryteriów.
- Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
To kolejna instytucja wprowadzona w 2022 roku mająca na celu wsparcie kredytobiorców w trudnym położeniu. Fundusz udziela pożyczek na spłatę zadłużenia, przy czym część rat pożyczki podlega umorzeniu po terminowej spłacie rat wcześniejszych. Z funduszu będzie można skorzystać także w 2024 roku (po 01 maja). Co ważne, ustawodawca złagodził kryteria umożliwiające zwrócenie się o pomoc. W 2024 roku z mechanizmu tego skorzystać będą mogły osoby, u których:
- rata kredytu przekracza 40% dochodów (dotychczas było to 50% dochodów),
- dochód na członka rodziny, po odjęciu kosztów obsługi kredytu, nie będzie przekraczał 1940 zł – w gospodarstwie jednoosobowym, bądź 1500 zł w gospodarstwie wieloosobowym.
Otrzymana pożyczka będzie mogła zostać spłacona w 200 ratach, obecnie jest to maksymalnie 144 raty. Kredytobiorca po terminowej spłacie 134 z 200 rat będzie mógł liczyć na umorzenie pozostałych 66 rat. Obecnie umorzeniu podlegają jedynie 44 raty, po terminowej spłacie 100 rat. Wysokość pożyczki sięgać zaś może 120.000 zł.
Projekt ustawy o wsparciu kredytobiorców został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 05 marca 2024 roku. W projekcie założono, iż wejdzie on w życie z dniem 01 maja 2024 roku.
Autor: Piotr Zwoliński – Dyrektor Zarządzający Pepper House
