Sąsiad rozpoczął budowę bez pozwolenia? Roboty na sąsiedniej działce zagrażają twojej posesji? A może budowla w pobliżu grozi zawaleniem? Zastanawiasz się kogo powiadomić w takiej sytuacji, jak przebiega postępowanie i jakie mogą być jego skutki? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdziesz w naszym artykule.
Kompetencje PINB
Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego [PINB] ma bardzo szerokie kompetencje w zakresie spraw architektoniczno-budowlanych. Dotyczą one całego procesu budowlanego od zatwierdzania projektów budowlanych, aż po wydawanie nakazów rozbiórki, czy też nakładanie opłat legalizacyjnych za samowole budowlane. Do PINB należą zatem m.in. następujące kompetencje:
wydawanie nakazów rozbiórki obiektów budowlanych lub ich części, będących w budowie albo wybudowanych bez wymaganego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia (art. 48 ust. 1, art. 49b ust. 1 Prawa budowlanego),
wstrzymywanie robót budowlanych (art. 48 ust. 2, 49b ust. 2 i 50 ust. 1 Prawa budowlanego),
wydawanie decyzji nakazującej zaniechanie dalszych robót budowlanych, bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego (art. 51 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego),
nakładanie obowiązku wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem (art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego),
wydawanie decyzji nakazujących usunięcie nieprawidłowości w użytkowanych obiektach budowlanych (art. 66 Prawa budowlanego),
zastosowanie środków zabezpieczających mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi i mienia (art. 69 Prawa budowlanego),
nakazanie przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części (art. 71a ust. 4 Prawa budowlanego),
przeprowadzanie kontroli obiektów budowlanych, sposobów ich użytkowania oraz dokumentacji,
nakładanie kar administracyjnych.
Typowe sprawy kierowane do PINB
Jeżeli zatem nasza działka znajduje się w obszarze oddziaływania innego obiektu budowlanego albo robót prowadzonych na innej nieruchomości, a oddziaływanie to zagraża w jakikolwiek sposób naszej nieruchomości, to należy zwrócić się do PINB o przeprowadzenie stosownej kontroli lub podjęcie działań mających na celu ochronę nieruchomości i jej mieszkańców. Typowymi przypadkami, w których interwencja taka może być konieczna, będą:
prowadzenie prac ziemnych na sąsiedniej działce, które grożą obsuwaniem się ziemi albo utratą stabilności przez grunt na naszej działce,
samowolna modyfikacja urządzeń melioracyjnych, która utrudnia odpływ wody z naszej nieruchomości,
wybudowanie obiektu budowlanego na sąsiedniej nieruchomości bez zachowania wymaganego odstępu od granicy działki,
rozpoczęcie prac ziemnych powodujących utratę stabilności gruntu pod budynkiem oraz jego niekontrolowane osiadanie.
Postępowanie przed PINB
W naszym wniosku nie jest konieczne odwoływanie się do konkretnych przepisów, czy też norm budowlanych. Należy wszakże opisać prowadzone prace oraz ich negatywne oddziaływanie na inny obiekt, bądź nieruchomość. Warto również wnioskować o przeprowadzenie oględzin oraz o wstrzymanie prowadzonych robót budowlanych.
Po poinformowaniu przez nas PINB o zaistniałej sytuacji zostanie wszczęte postępowanie administracyjne. Organ przeprowadzi oględziny, w których będą mogły wziąć udział wszystkie zainteresowane strony. Z oględzin sporządzany jest protokół. Każda ze stron, w terminie 14 dni od otrzymania jego kopi, może wnieść do niego zastrzeżenia. Jeżeli osoba prowadząca wizję nie dostrzegła pewnych kwestii, bądź nie są one wystarczająco wyeksponowane, warto wnieść uwagi do protokołu.
W toku postępowania organ może wydawać postanowienia mające na celu czy to zabezpieczenie zagrożonej nieruchomości, czy nawet wstrzymanie prac do czasu wydania decyzji. Jeżeli PINB stwierdzi naruszenie prawa budowlanego albo istnienie niebezpieczeństwa dla mienia lub ludzi, wyda jedną ze ww. decyzji nakazujących np. wykonanie dodatkowy robót, usunięcie nieprawidłowości, przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania, rozbiórkę, itp. Dodatkowo nałożona może zostać administracyjna kara pieniężna.
Na marginesie należy wskazać, że od decyzji PINB przysługuje odwołanie do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, a następnie skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Autor: Piotr Zwoliński Dyrektor Zarządzający Pepper House