Sposób nabywania nieruchomości w Polsce przez cudzoziemców został uregulowany w ustawie z 24 marca 1920 roku. Zgodnie z ustawą z obowiązku uzyskania zezwolenia z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na nabycie nieruchomości w Polsce zwolnieni są cudzoziemcy, którzy mieszkają w Polsce co najmniej od 5 lat od daty udzielenia zezwolenia na osiedlenie się lub pobyt w kraju, są w związku małżeńskim z obywatelem polskim i zamieszkują w Polsce co najmniej od 2 lat, a także obywatele lub przedsiębiorcy państw, które podpisały umowę o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub są stroną Konfederacji Szwajcarskiej. O zezwolenie nie trzeba się ubiegać także w przypadku, gdy cudzoziemiec jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego po zbywcy lub chce nabyć lokal o przeznaczeniu garażowym, jednak tylko i wyłącznie w związku z zaspokojeniem swoich potrzeb mieszkaniowych.
W skład Europejskiego Obszaru Gospodarczego wchodzą państwa Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (z wyjątkiem Szwajcarii). Na mocy podpisanej w 1992 roku umowy między tymi państwami obywatele wszystkich krajów należących do EOG mogą się swobodnie przemieszczać, osiedlać i nabywać nieruchomości na ich terenie. Do państw tych należy: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Lichtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania i Włochy. Obywatele tych państw muszą posiadać zezwolenie ministra spraw wewnętrznych tylko w przypadku, gdy chcą nabyć nieruchomość rolną lub leśną. Zezwolenie to będzie konieczne jeszcze do 2016 roku.
Cudzoziemcy spoza EOG i Konfederacji Szwajcarskiej (m.in. Białorusini, Ukraińcy i Rosjanie) nie muszą uzyskać zezwolenia jednak tylko na zakup lokalu mieszkalnego. Wyjątkiem są jedynie lokale położone w strefie nadgranicznej, czyli obszaru przyległego do granicy państwowej. W województwie pomorskim są to: powiat pucki, miasto Gdynia, miasto Sopot, miasto Gdańsk, powiat gdański, powiat nowodworski, powiat malborski. Jednak już w przypadku chęci nabycia lokalu użytkowego o charakterze usługowym takie zezwolenie jest konieczne, bez względu na to, czy lokal ten położony jest w strefie nadgranicznej czy też poza nią.
Przepisy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców nie mają zastosowania do nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jako ograniczonego prawa rzeczowego. Nabycie tego prawa do lokalu nie wymaga zatem zezwolenia MSWiA
Cudzoziemiec spoza EOG i Konfederacji Szwajcarskiej, który chce nabyć nieruchomość na terytorium Polski – zarówno na prawach własności, jak i użytkowania wieczystego – musi zdobyć na to zezwolenie Ministra Spraw Wewnętrzych i Administracji.
W celu uzyskania takiego zezwolenia powinien on wystąpić z wnioskiem o jego wydanie, przy czym muszą być spełnione następujące warunki:
nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie może spowodować zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego kraju
cudzoziemiec musi wykazać swoje więzi z Polską (np. posiadać polskie obywatelstwo, być w związku małżeńskim z obywatelem Polski, posiadać zezwolenia na pobyt czy prowadzić działalność gospodarczą na terenie kraju)
We wniosku powinny być zawarte informacje o wnioskodawcy i jego statusie prawnym (obywatelstwo oraz adres zamieszkania oraz kraj pochodzenia), nabywanej nieruchomości (położenie, numer działki lub działek, powierzchnia, numer księgi wieczystej, wypis z aktualnie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego lub zaświadczenie o braku planu), zbywcy tej nieruchomości (i jego adres zamieszkania), a także te dotyczące formy prawnej nabycia nieruchomości i celu jej nabycia. Należy do niego dołączyć dokumenty, potwierdzające te informacje oraz te, które wykażą, że nabywca ma środki finansowe na zakup tej nieruchomości. W przypadku gdy cudzoziemca jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym innej nieruchomości, która znajduje się na terenie Polski musi podać dane dotyczące tej nieruchomości, a także określić podstawę jej nabycia. Jeżeli jest to lokal mieszkalny należy podać jego położenie, adres, numer księgi wieczystej, wielkość udziału w nieruchomości wspólnej, numer działki gruntu i jej powierzchnię. Jeżeli lokal nie ma założonej księgi wieczystej należy podać numer księgi wieczystej gruntu, na którym położony jest lokal.
Dokumenty w języku obcym należy złożyć wraz z tłumaczeniem dokonanym przez tłumacza przysięgłego. Jeżeli posługujemy się kopią dokumentu – jego zgodność z oryginałem musi być poświadczona przez notariusza. Należy także pamiętać, że powierzchnia nieruchomości w tym wypadku nie może przekraczać 0,5 ha, a w przypadku nabywania nieruchomości na potrzeby prowadzonej w Polsce działalności gospodarczej lub rolniczej powierzchnia powinna być uzasadniona rzeczywistymi potrzebami wynikającymi z charakteru wykonywanej działalności.
Wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia należy załączyć rachunek potwierdzający uiszczenie opłaty skarbowej. Opłatę taką można dokonać przelewem (nr konta podany jest na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych) lub w kasie Urzędu Miasta St. Warszawy. Koszt zezwolenia na nabycie przez cudzoziemca nieruchomości to ok. 1,500 zł. (+ 17 zł za wydanie zaświadczenia i 17 zł w przypadku pełnomocnictwa).
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych nie opublikowało jeszcze raportu w sprawie realizacji ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Z danych za rok 2012 wynika jednak, że obcokrajowcy nabywają w Polsce coraz więcej nieruchomości. Cudzoziemcy otrzymali 409 zezwoleń na nabycie nieruchomości, w tym także lokali, akcji i udziałów w spółkach. Nieruchomości na terenie Polski najchętniej kupują Niemcy, Holendrzy, Ukraińcy i Brytyjczycy, jednak już lokale mieszkalne (na które nie trzeba mieć zezwolenia z MSW) – Ukraińcy, Rosjanie i Białorusini.
