Spłata kredytu zabezpieczonego hipoteką nie prowadzi do automatycznego wykreślenia wpisu o hipotece z księgi wieczystej. Co więcej, właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką nie może domagać się wykreślenia bez zgody osoby, na której rzecz hipoteka jest wpisana. Dotyczy to zarówno kredytobiorcy, jak i kolejnego nabywcy nieruchomości obciążonej. Co zatem powinniśmy zrobić, aby wpis zniknął z działu III księgi wieczystej?
W pierwszej kolejności należy zwrócić się do osoby, której wierzytelność hipoteka zabezpieczała, o przekazanie nam oświadczenia o zgodzie na wykreślenie hipoteki z naszej księgi wieczystej. Pamiętać przy tym należy, że nie będzie wystarczające oświadczenie, z którego wynikać będzie jedynie fakt spłaty zadłużenia. Hipoteka bowiem zabezpiecza nie tylko należność główną ale także odsetki nieprzedawnione oraz koszty dochodzenia zapłaty (np. koszty postępowań sądowych i egzekucyjnych). Z oświadczenia uprawnionego musi zatem jednoznacznie wynikać, że wyraża on zgodę na wykreślenie hipoteki.
Musimy pamiętać również o właściwej formie takiego dokumentu. Jeżeli naszym wierzycielem był inny podmiot niż bank, jego oświadczenie musi posiadać formę pisemną z podpisem notarialnie poświadczonym albo formę aktu notarialnego. Zgoda wyrażona w zwykłej formie pisemnej nie będzie wystarczająca, a jej złożenie w sądzie wieczystoksięgowym nie spowoduje wykreślenia hipoteki.
Powinniśmy także zadbać o dokumenty potwierdzające uprawnienie osób, które podpisały się pod zgodą na wykreślenie hipoteki, do złożenia takiego oświadczenia w imieniu wierzyciela. W przypadku jednostek organizacyjnych należy zatem przedłożyć wyciąg z odpowiedniego rejestru (np. odpis z KRS w przypadku spółek handlowych). Jeżeli zaś wierzyciel działa przez pełnomocnika, to także stosowne pełnomocnictwo. Bez tych dokumentów niw wykażemy bowiem, że zgody udzielił wierzyciel, w imieniu którego działały konkretne osoby podpisane pod oświadczeniem.
Dysponując zgodą na wykreślenie hipoteki, musimy złożyć ją w sądzie wieczystoksięgowym, w którego okręgu znajduje się nieruchomość. Choć może to być mylące, do wykreślenia hipoteki stosujemy formularz KW-WPIS. W myśl przepisów prawa, bowiem wykreślenie jest także formą wpisu w księdze wieczystej. Na pierwszej stronie wniosku podajemy dane sądu oraz numer księgi wieczystej. Nasz wniosek zamieszczamy zaś na stronie 2 urzędowego formularza w rubryce „treść wniosku”. Przykładowo wpisujemy, że: „wnoszę o wykreślenie z działu III księgi wieczystej hipoteki umownej ustanowionej na rzecz ABC S.A. mocą umowy z dnia 10.10.2017 roku zawartej w formie aktu notarialnego pod. Repertorium A nr 100/2017 notariusza Jana Kowalskiego.”.
W dalszej części wniosku wskazujemy dane stron, czyli właściciela nieruchomości oraz osoby na rzecz, której ustanowiona jest hipoteka. Jeżeli któraś ze stron działa przez pełnomocnika, dodatkowo należy wskazać jego dane. Służy do tego formularz KW-PP.
Wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej podlega opłacie sądowej w kwocie 100 zł. Można ją uiścić w kasie sądu, bądź przelewem na właściwy rachunek sądu. Jeżeli w sprawie występują pełnomocnicy, powinni oni uiścić dodatkowo opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Opłata ta płatna jest na rachunek urzędu miasta, bądź urzędu gminy, na terenie której znajduje się sąd wieczystoksięgowy.
Na koniec zaznaczenia wymaga, że przedmiotowy wniosek może zostać złożony przez właściciela nieruchomości lub osobę uprawnioną z hipoteki. W przypadku zatem sprzedaży nieruchomości, wniosek składa jej nabywca, nie zaś sprzedawca. I to nawet jeżeli hipoteka wpisana w księdze wieczystej nieruchomości zabezpieczała zobowiązanie (np. kredyt) sprzedawcy.
Autor: Piotr Zwoliński Dyrektor Zarządzający Pepper House
